Het standpunt, de woningmarkt: hypotheekmarkt

in de woningmarkt monitor staat dat de hypotheekrente de komende periode gaat Dalen alleen capaciteit is verhoogd Er zijn een aantal andere aspecten die in 2024 zijn toegevoegd eh wat ervoor zorgt dat mensen makkelijker kunnen toetreden tot de woningmarkt welkom bij Het standpunt ik ben Laren peskin jullie host van vandaag en we gaan dieper in op de actuele ontwikkelingen op de hypotheekmarkt en verkennen we de impact van duurzaamheid een lagere rentestand en natuurlijk de belangrijkste veranderingen in regelgeving voor 2024 dus genoeg om te bespreken en dat doe ik samen met Kim houé financieel adviseur bij ABN AMRO isus gespecialiseerd in duurzaamheid en naast jou zit Debora toersen financieel adviseur en nieuwbouw expert voor ABN AMRO goedemorgen goedemorgen en tot slot Filip bokelo zit naast mij econoom bij ABN AMRO voor een macro-economisch perspectief op de woningmarkt laten we beginnen allereerst naar jou Philip één keer per kwartaal verschijnt vanuit ABN AMRO de woningmarkt monitor Wat is het precies ja dat is een publicatie die gaat over de woningmarkt er staan de ramingen in die we intern gebruiken maar ook extern delen over het aantal transacties wat we verwachten en over de prijsontwikkeling en de analyse hoe we tot die raping gekomen zijn want waarom zou zo'n woningmarkt monitor handig zijn voor potentiële kopers om even in te zien voordat ze gaan overgaan tot eh aanschaf je gaat naar de makelaar toe om je te laten adviseren over de woning ehm Maar ja er zijn natuurlijk bredere factoren die eh die uiteindelijk eh van invloed zijn op de waardering van woningen eh kan je helpen in je beslissing bij de woning aanschaf van is dit geschikt moment en eh wat past Ja want hoe gaat het met de hypotheekmarkt Hoeveel aanvragen zijn er ten opzichte van voorafgaande jaren eh nou afgelopen jaar waren er eh een stuk minder aanvragen eh het aantal aanvragen is eh met eh 30 proc gedaald en dan had natuurlijk eh deels te maken met eh dat er minder transacties waren er zijn veel minder woningen verkocht afgelopen jaar maar de belangrijkste reden was eigenlijk dat er veel minder mensen waren die eh hun hypotheek hebben overgesloten oversluiten Dat was een enorm grote markt tot een aantal jaren terug eh dus mensen konden tegen een la tarief denen een lagere rente eh hun hypotheek eh afsluiten en daarmee eh ja konden ze h maandlasten verlagen maar ja nu de rente wat hoger staat is dat minder aantrekkelijk geworden en is er ook veel minder belangstelling daarvoor eh wat je vooral ook zag was eh een toename bij het eh verbouwen van eh van de woning Oh ja dus ja als mensen niet verhuizen dan gaan ze sneller hun eigen huis onder handen nemen om hem eh ja geschikt te maken voor de toekomst in de woningmarkt monitor staat dat de hypotheekrente de komende periode gaat Dalen Dat is inderdaad wel de verwachting wat is dan de invloed van een daling van de hypotheekrente op de woningmarkt Nou ja de rente is eh heel belangrijk voor het vaststellen van hoeveel je mag lenen ja eh net als je inkomen dat zijn eigenlijk de twee ingrediënten voor op basis waarvan je vaststel van nou ja je kunt zoveel lenen hm hm en op het moment dat de rente daalt dan stijgt het bedrag van wat je mag lenen over het algemeen En dat betekent dus dat mensen meer kunnen bieden en misschien sneller in de gelegenheid zijn om om een woning te kopen dan dat eh zonder die rentedaling eh hebben eh Kim en Debora kijk even naar jullie ehm heeft deze daling van hypotheekrente heeft dat mogelijk meer woningtransacties dus tot gevolg Ja mensen zijn wel nu sneller geneigd om een bot uit te gaan brengen omdat de rente aan het Dalen is eh mensen die al een hypothek hebben bij ons hè kunnen ook onder bepaalde voorwaarden hun rente meenemen via de verhuisregeling hè dus eh ik Ik merk wel sinds 2024 hè dat mensen ook meer bijvoorbeeld kunnen lenen met een eh een gunstige energielabel dat er veel meer vraag is eh naar kopen van een huis en het het overhuizen van het ene huis naar het volgende huis Zie je dat ook meer terugkomen eh het stukje doorstromen hè dus mensen hebben É woning die willen graag door naar de volgende woning die maken die stap nu makkelijker dan voorheen omdat je nu gewoon merkt dat de rente toch Dender is eh alleen capaciteit is verhoogd zijn een aantal eh andere aspecten die in 2024 zijn eh toegevoegd eh wat ervoor zorgt dat mensen makkelijker kunnen toetreden tot de woningmarkt of makkelijker de stap kunnen zetten naar een volgende woning het werk kwam net al Even ter sprake want wat doet die lagere rente dan met het mogelijk bieden overbieden op huizen Ja dat je een hogere leencapaciteit hebt ja dus dat je ook meer ruimte hebt eh als je het goed doet om om hoge bot uit te brengen op op je droomwoning de huisprijzen zijn wel nog steeds aan het stijgen Ja dat is ook eh Drent Ja mee onder invloed van een lagere rente of het vooruitzicht van een lagere rente omdat mensen daarop anticiperen dus die rente is een hele belangrijke drijfveer voor eh voor de prijsontwikkeling Ja dus het is inderdaad Eh je kunt wel meer lering nemen als die prijs stijg dan ben je kun je nog steeds achter het net vissen dus het is niet per se goed nieuws Ja nee precies want want wordt er dan nu afgewacht of hebben mensen dan nu zoiets van oké Ik moet nu kopen want nu zit ik aan het begin van de daling en nu zijn de huizenprijzen nog niet toren hoog Ja mensen mensen kiezen altijd voor zekerheid hè Omdat mensen weten dat de huisprijzen gaan stijgen merk toch wel eh dat mensen nu ook sneller een bot uitbrengen dat er veel meer aanvraag is voor een oriëntatie of voor een berekening vanuit eh vanuit ons Want ik kan me ook wel voorstellen dat als je aan het overwegen bent om te verkopen Dat je dan je huis nog even vasthoudt omdat je weet dat de prijs omhoog gaan ja en nee hè Kijk als je een nieuwbouwhuis eh gaat kopen hè dan dan zit je vaak met een eh ja een aanlooptijd van 2 jaar voordat die nieuwbouwwoning klaar is dus dan heb je ook dubbele maandlasten gedurende die tijd Ja dus het is een beetje afhankelijk wat voor soort woning je koopt als je bestaande bouw koopt dan zit je korter vast aan een eh aan een dubbele maandlast en eh qua bestaande bouw zie je veel aanvragen en met nieuwbouw natuurlijk wat minder eh dat ook andere risico's aan zijn verbonden is inflatie hier ook nog van invloed mensen kunnen ja ook vaak meer lenen ook omd ze Z gaan verdienen en een lage rente in die combinatie merk je dat meer mensen het huis kunnen kopen dit jaar Ja dat zie je wel nu gebeuren ja en wat doet eh de lagere rente dan met de bouw van nieuwe woningen Eh je kunt de rente vastzetten We hebben twee verschillende twee verschillende hypotheken een budge hypotheek en een woninghypotheek h hm en bij een nieuwe woning adviseren wij om een om een woninghypotheek te nemen Ja want eh je weet niet wat de rente doet over zes maanden en verder hè want dat die budget die betekent zes maanden geld die offerte ja en die woon hypotheek is 9 maanden en dan kun je nog twee keer verlengen dus tot een jaar oké hè En als de rente dan laag is tegen die tijd bij die woon hypotheek krijg je er dan geldende rente Ik snap het verschil nog niet helemaal kunnen we dit met cijfers doen met €100 en wat dan op de lange termijn eh de gevolgen zijn eh bijvoorbeeld je koopt een huis op 4 Ton Ja en we zeggen Nou binnen zes maanden natekenen van de koop aan eh koopovereenkomst koopovereenkomst ga je passeren dus binnen zes maanden ga je poseren Wat bedoel je met poseren eh dat je bij de notaris hebt getekend en dat de woning voor jou wordt ja dan hou je die rente van die budge hypotheek van dat aanbod dat noemen we een renteaanbod Maar heb je 0,1 korting hm hm daarom de budge hypotheek die andere variant is de woninghypotheek die adviseren wij bij nieuwbouw die is ne9 maanden geldig de offerte en is nog twee keer te verlengen tot een jaar en de rente die nu geldt die is niet op dat moment dat je gaat passeren ook geldend als de rente dan lager is dan krijg je de dan geldende rente ja als die hoger is behoud je het rente uit het renteaanbod Ja dus is verschil een een soort een risico wat je wel of niet wil neemen correct en je anticipeert eventueel op rentedaling precies Dus als ik weet dat een nieuwbouwproject hè dat je ook zeker weet dat de de consument binnen 6es maanden kan passeren dan adviseren we de budge hypotheek met die exe rentekorting en anders adviseren we de woninghypotheek Ja ja Er zijn veel mogelijkheden goed om daar advies over in te winnen Want er komt nogal wat bij kijken eh een onderdeel van dat advies is dus ook de eh rentevaste periode die eh 15 20 of 30 jaar en we hebben even op straat gevraagd in hoeverre mensen daarvan op de hoogte zijn stel je hebt een koophuis gevonden heb je dan ook al een beetje een idee hoe lang je je rente hypotheekrente wil vastzetten dan zeg ik 30 Ik weet het niet zo goed waarom 30 klinkt als een langere tijdspanne Ja dus hele wisselende reacties van mensen die denken Oh maar ik weet niet waar ik moet beginnen tot ik Stet meem het liefst zo lang mogelijk vast en ik had 2 jaar moeten wachten Wat zijn de geluiden wanneer kiezen mensen voor 15 10 20 of 30 jaar eh je hebt zoveel mensen zoveel wensen ehm wat je vaak merkt mensen die een korte rente kiezen dat zijn mensen die anticiperen bijvoorbeeld op een rentedaling dat ze hem bij een volgende herziening van de rente weer opnieuw vast kunnen zetten tegen een lager percentage en mensen die meer zekerheid willen dus die geen omkijken willen hebben naar een hypotheek en gewoon voor langere termijn willen weten van waar ze aan toe zijn Dat zijn vaak de mensen die ervoor kiezen om hun rente langer vast te zetten waar wij ook echt wel een stukje ehm adviezen meegeven van Stel dat je een hypotheek afsluit bij abam bank en je sluit hem voor langere tijd af en je gaat op É of moment bijvoorbeeld verhuizen en je hebt een mooi rentecontract dan kan je binnen abam bank Debora gaf het net ook aan H de verhuisregeling dan kan je die rentec contracten meenemen naar je volgende woning ehm Dus er is ook echt wel iets voor te zeggen om je rente te langer vast te zetten maar het valt en staap met hoe je in de wedstrijd zit dus ben je risico avers dus hou je niet ervan om risico te hebben of zeg je van ja ik durf het wel aan Ik schat dat die rente nog een stukje gaat Dalen hè zoals eh de vooruitzichten ook zijn en dan kan het heel goed zijn dat een korte rente prima past Ja want er werd net ook even gezegd van ik verhuis veel of graag Ik ben niet zo honkvast eh maar dan zou je hem dus ook mee kunnen nemen in dat geval Ja en is het zo dat als je hem 30 jaar afsluit dat je er dan echt 30 jaar aan vast zit of zijn er wel mogelijkheden om om hem eerder over te zetten Ja maar maar als je als je hem zeg maar voordat je contract verloopt hè bijvoorbeeld Je zet hem 10 jaar vast En na 7 jaar zie je dat de rente laag is ja dan heb je wel een boete hè Of gaan rentemiddeling gezien hè toen de rente zo aan het Dalen was hè dat we echt wel eh heel veel aanvrag gekregen van nou toch mij rente eventjes contract openbreken en die Opties zijn er eh maar wel tegen bepaalde Tari Ja stat vaak vergoeding tegen precies dus wat raden jullie dan aan qua hypotheken Het hangt af van van de klant hè van zijn wensen hè wilt hij de zo laag mogelijke maandlasten of wilt hij voor een lange periode zekerheid over zijn maandlasten hè dus op basis van wat de klant wil stemmen Wij de rente af samen met de klant hè dus het is echt een samenwerking met de klant wat we doen Ja het is ook een stukje maatwerk hè Want het is niet gezegd dat je bijvoorbeeld voor je hele hypotheek één eh variant van rentevaste periode hebt je kan ook zeggen van ik ga bijvoorbeeld eh vier ton hypotheek eh financieren dat je bijvoorbeeld 2 Ton vastzet voor een langere tijd bijvoorbeeld een 20 of een 30 jaars rente en een ander stukje dat je die dan voor een kortere periode vastzet die combinaties dat maakt dat het echt een stukje maatwerk is ja en op het moment dat je dan wil bij financieren omdat je bijvoorbeeld gaat verduurzamen voorbouwen wordt er weer een nieuwe eh vorm en een nieuwe lengte afgesloten als je echt gaat verduurzamen kun je ook nog kiezen voor een duurzaamheidshypotheek je heeft een kortere loopduur maar wel een extra rentekorting Dus dat al die alternatieven hebben ook nog wat wilt de klant en wij spelen daarop in en Filip als we dan even terug naar de cijfers gaan eh in de woningmarkt monitor hoor wat zeggen die over het vastzetten van eh rentevaste periodes Wat is populair staat niet zoveel over in Behalve dan dat eh zeg maar in het verleden niet zo verleden eh inderdaad 20 tot 30 jaar eigenlijk de hoofdmoot was maar dat was natuurlijk in die periode dat de rente zich wel heel erg Laar stonden Ja die periode is nu voorbij en eh ja zijn mensen zijn weer terug opgeschoven na 10 jaar wat daarvoor eigenlijk ook altijd al wel de voorkeur had want ook als je min korter dan VI 10 jaar afsluit dan moet je ook eh ja dan kan het zo zijn dat je eh het het de Len bedrag ook eh wat lager uitvalt Oké dus ook nog een belangrijke om mee te nemen daarin zeker qua korte periode durur is dat niet adviseren als je al op je Max zit qua leencapaciteit want dat beïnvloed je leencapaciteit de kortdurende rentes ja ja ja Dus er zitten bepaalde ehm eh regels aan vast natuurlijk om een hypotheek af te sluiten dus de hypotheek eisen die een bank stelt en de verdere eh regelgeving daaromheen die bepalen de leningsvoorwaarden maar daarmee ook de toegankelijkheid voor de markt Wat zijn dan de belangrijkste veranderingen in de regelgeving ten opzichte van vorig jaar naar dit jaar dus 23 naar 24 eh de belangrijkste regeling regelgeving is wel eh zeker voor de starters dat de studieschuld hè dat we niet de oorspronkelijke studieschuld hanteren maar het ook met het afgelost bedrag rekening houden dat alleen staande onder bepaalde voorwaarden ook meer kunnen lenen ten opzichte van 2023 en natuurlijk de energielabels Hè hoe gunstiger het energielabel hoe meer je extra kunt lenen los van je normale leencapaciteit Ja wat Je merkt op het moment dat eh een woning bijvoorbeeld een label a of een label b eh vertegenwoordigt dat dat qua aankoopsom of marktwaarde hoger in de markt staat dan een woning met een lager energielabel heeft er ook mee te maken dat eh de verwachting is dat je dus qua energielasten met een a of een b label stuk lager zit dat telt mee in je totale eh verplichtingen dus je hypotheek en je energielasten dat wordt dat wordt daarin meegenomen ehm het is ook zo dat op het moment dat jij bijvoorbeeld een woning eh of een label a of B woning koopt dat je leencapaciteit ook hoger ligt dat kan bijvoorbeeld bij een label a woning wel tot €0.00 meer leencapaciteit geven dan bijvoorbeeld wanneer je een woning G eh met een g label koopt waarbij je dus geen extra leencapaciteit krijgt dus dat is echt wel een hele essentiële ja in het verleden werd helemaal geen rekening gehouden met het energielabel waar alle huizen wat dat betreft gelijk maar iemand die in aabel woning woont heeft Lage energielasten en heeft dus ook eigenlijk minder eh risico voor een eh hypotheek verschaffer zeker en ten opzichte van iemand die wel hogere energielasten heeft dus daar wordt meer in gedifferentieerd en het gevolg is dat je IND wat meer mag lenen bij een eh energiezuinige woning en dat zal zich uiteindelijk ook vertalen in de prijz dus het doet ook wat met de prijsontwikkeling van eh en een differentiatie tussen de verschillende typen huizen dus je zou eigenlijk ook nog kunnen zeggen op het moment dat je je huis verkoopt en je weet dat een een een laag energielabel heeft dat het misschien ook nog wel Loont om het eerst zelf te verduurzamen voordat je het op de markt zet zeker weten ja want mensen zoeken echt bewust ook naar energiezuinige woningen op wunda hè dat dat is ook ook eh Trend die je nu ziet ja en bij hebben ander krijg je ook duurzaamheids corting dus ook daarin is het interessant voor de financiering dat je extra korting krijgt en zien jullie die die groei dan in hypotheekaanvragen voor energielabel a& B woningen echt terug ja ja bij bestaande bouw wel ja Als je als starter dan op zoek gaat naar een woning dan zijn natuurlijk veel mensen die gaan kijken naar woningen met bewust lage energielabels om die eerste aanschafkosten te drukken misschien ook met het oog om gewoon heel veel werk zelf te doen om daar niet per se heel veel extra geld in te steken maar wel aanzienlijk te verduurzamen ehm is zijn dat ook geluiden die jullie terughoren veel veel starters met beperkt budget die dus juist voor de Lage energielabels gaan als ze handig zijn het klussen wel ja ja ja dan hoor je het dan hoor ik het wel ja ja ik denk dat hij ook wel tweeledig is Kijk in principe merk je dat eh starters toch wel proberen eh in een label a of een bewoning terecht te komen juist vanwege het feit dat de energielasten ook gelijk eh stukje lager zijn natuurlijk Ze hebben een woning die ook echt eh verduurzaamd is maar wat je merkt is dat eh het prijssegment van label A en een b woning gewoon een stukje hoger ligt en dat dat voor hun misschien net niet bin Het bereik is en wat je nu eh wel merkt in de gesprekken die die ik bijvoorbeeld heb met klanten is dat zij zeggen van Oké dan gaan we misschien toch eh het Segment verschuiven van een label Ab naar bijvoorbeeld cd en dat ik dan later eh door middel van een verduurzamings budget eh extra capaciteit gaat krijgen om die verduurzaming Alsnog door te voeren ehm want je merkt vaak met bepaalde stappen dat je ook goed een sprong kan maken van zo'n label c of d woning naar zo'n a of B woning als je als je een bestaande woning koopt en je besluit om nog daarna bovenop te gaan verduurzamen krijg je nog een apart leningdeel die heet dan een duurzaamheidshypotheek Ja met een verkorte looptijd en een lagere rente hè dus het is het kan dus NN Ja dus de duurzaamheid korting je koopt een eh een boning met een b label je gaat naar a door middel van verduurzamen dan krijg je alsnog die 0,15 plus een lagere Ja rentekorting plus een lagere rente voor dat stukje voor VO duurzame Ja en wat misschien ook nog goed is om te melden is dat je Stel nou dat je die woning hebt gekocht nou Ja en je wil niet direct die verduurzamingsmaatregelen doorvoeren Dan heb je in ieder geval 24 maanden de tijd om je woning te verduurzamen en binnen die 24 maanden als je dat gedaan hebt en je laat dan je energielabel registreren en je komt dus voor een a of een b label in aanmerking dan wordt die korting alsnog toegepast dus dat is dat is heel erg eh ja in opmars nu Ja dus dat zou dan een andere combinatie van financieringsmogelijkheden zijn in dat geval ja nou leuk eh want los van de duurzaamheids reggel geving en de energielabels wordt er op moment ook gesproken over eventueel klimaat label en we gaan even kijken naar of dat al leeft of mensen al weten wat daarmee bedoeld wordt als jullie nou naar huis kijken Kijken jullie dan ook naar het energielabel ja ne9 van de 10 keer wel dat is wel het eerste waar ik nu naar kijk ja ik weet niet of het deal breker zou zijn de plek is voor mij belangrijker eh a+ in ieder geval Oh doe maar maar dat komt ook omdat het heel veel in kosten scheelt dan maar weet je ook wat een klimaatlab is nee Is dat niet wat de klimaatlab is We zijn dus bezig om naast de energielabel ook een klimaatlab op huis te plakken hoe groot de kans is op milieuschade of overstromingen en dergelijke Ik denk dat het heel goed is om dat te vermelden zeker Tuurlijk Het klinkt wel als een goede toevoeging maar ik zou het echt Eerst moeten zien Nou als je de omgeving kent kan je dat misschien zelf wel inschatten maar het is altijd een mooie toevoeging denk ik Ik denk dat het best een goed initiatief is kan een de staat ervoor zorgen om toch een kleine extra controle en een soort eh verzekering voor de Burger te beschermen alleen het moet wat je vaak ziet met zulke initiatieven niet doorslaan dat het zich weer over reg hoe meer duidelijkheid je hebt over de staat van je huis en de omgeving hoe beter Ja dus wisselende reacties erop Eh misschien goed om even uiteen te zetten wat een klimaatlab nou precies is wat daarmee bedoeld wordt Ja nou ja als we kijken naar klimaatverandering Dan hebben we het vaak over energie eh minder fossiele brandstoffen gebruiken maar Daarnaast kan klimaat ook wel voor andere risico's zorgen op de woningmarkt eh ja denk aan overstromingen Het wordt al genoemd eh denk aan bodemverzakking waardoor fundering eh kapot gaan er zijn behoorlijk wat woningen die daarmee eh te maken hebben maar er is eigenlijk besk betrekkelijk weinig informatie daarover beschikbaar en je zou dat eh kunnen ja beschikbaar stellen door eh een klimaat label te introduceren die daar rekening mee houdt alleen het is Vooralsnog een eh een voorstel eh het moet nog gerealiseerd worden en om dat te realiseren Heb je ook heel veel informatie nodig over al die huizen en de omgeving van die huizen dus eh daar moet nog aan gewerkt worden omdat ook dat te kunnen introduceren Ja dus los van dat die data nog opgehaald moet worden Wat zouden de voor en nadelen zijn van zo'n klimaatlab Ja Het voordeel is dat je weet Welke risico's je aangaat en als dat publiek publieke informatie wordt dan zal dat ook zich reflecteren in de prijzen woningen waar weinig risico's bij spelen zullen waarschijnlijk eh ja hoger gewaardeerd worden terwijl huizen waar dat eh die risico's wel spelen misschien een lagere waardering krijgen en dat is natuurlijk vervelend voor de zittende eigenaren maar voor de kopers is dat natuurlijk een voordelen want als die in de toekomst eh tegen hoge kosten aanlopen omdat ze fundering moeten herstellen en daar geen geld voor hebben dan verkrotten die woningen en dat willen we niet dus het is belangrijk dat die die prijzen ook reflecteren wat voor toekomstige kosten je misschien wel eh tegemoet kan zien en eh ja daarom is dat belangrijk Ik vind het wel een interessant dilemma wat daar bij komt kijken want als je alle gegevens hebt over woningen en eh klimaat problematiek daaromheen Dan hoop je natuurlijk dat mensen ook sneller gaan verduurzamen want dan wordt het eh het risico opeens is veel helderder en inzichtbaar maar eh voorzien jullie dan bijvoorbeeld ook leegloop van volledige provincies omdat die nou eenmaal hoger risico lopen en daarmee ook bijvoorbeeld verzekeringen duurder worden voor die woningen Ik denk dat een leegloop niet eh direct aan de orde zal zijn gezien het tekort aan woningen op dit moment al Prem voor de verzekeringen zullen wel omhoog schieten in bepaalde regio Ja en ik denk dat ik denk dat klimaatlab voornamelijk ook een stukje bewustwording is dat je op moment dat je als koper op de woningmarkt komt dat je ook echt een afweging kan maken eh dat je de risico's eh eh voor bijvoorbeeld zo'n fundatie die eh vervangen moet worden door eh verzakking of verrotting dat je dat meeneemt in je keuze om een huis wel of niet te kopen maar het is het is wel een stukje eh informatie Wat denk ik onder publiek wel bekend moet zijn eh als het gaat om klimaatrisico's dan eh gaan we even door want één van de voorwaarden die in 2024 verandert is dat kopers een dus een hoger hypotheekbedrag kunnen krijgen als ze hun huis willen verduurzamen je had het net al even over €0.00 energie label a vier keer plus dan ja energie label a vier keer plus ja Oké en wat moet er dan allemaal gebeurd zijn heel eh is bijna energieneutraal ja bijna energieneutraal als hij dus zo op die manier gebouwd wordt hè Dat gebeurt wel wel veel bij de nieuwbouwwoningen op dit moment Dan kom je een aanmerking voor die vier keer plus en dan kom je in de aanmerking voor een verhoogd hypotheekbedrag en is dat dan ook nog wel afhankelijk natuurlijk van je inkomen eh nee het is bovenop wat je kunt lenen op je inkomen dan krijg je bovenop het bedrag voor die energielabel A4 ke plus in dit geval Ja en wat als iemand nou een geweldig duurzaam initiatief heeft maar eh wat nog niet bij jullie bekend is of opgenomen is in die in die criteria hebben we toevallig is een voorbeeld van van een cpo project Eh misschien dat niet iedereen weet wat cpo is ja collectief particulier onderneem eh ondernemerschap Dus je gaat samen met een met een eh groep mensen een een wijk creëren eigenlijk dat moet helemaal gebouwd worden en dat noemen ze dan eh cpo af verkort een cpo project en eh bij bouwbedrijven heet dat vaak proeftuinen en eh en dat soort dingen ja eh en we zijn dan aan het kijken intern van Wat kunnen we daarvoor betekenen hè want als bank willen we wel graag meedenken en ook om de toekomstige bewoners tegemoet te komen dus daar zijn we wel mee bezig ja dus om het stukje koplopers te financieren en daarmee ook een voorbeeld te kunnen geven correct ehm want ja naast de hypotheek bij de bank zijn er natuurlijk nog meer financieringsmogelijkheden waaronder eh eh privé geld lenen en eh voor die vragen gingen we even op pad Zouden jullie bijvoorbeeld bij famili geld kunnen lenen voor een hypotheek Nou ja dat kan wel maar dat ga ik niet doen Dat vind ik een beetje disrespect Ja ik weet niet wil wel graag zelfstandig blijven dat vind ik wel belangrijk Ik denk wel dat we geld kunnen lenen Ja maar of dat ook mijn voorkeur heeft nee niet ver niet en heb je een schoonfamilie Ja zeker Zou je bereid zijn om bij je schoonfamilie dan geld te lenen oeh oeh dat is dat Is dat is out of the question dat ga ik sowieso niet doen dan knippen we dit eruit hoor dan Z ho niet hoor Ze mogen het horen Het ligt een beetje aan hoe die band ook is met hun eigenlijk als het via mijn partner gaat wel denk ik als hij een soort van eh hij moet de communicatie doen Ja tekent daarin met zijn ouders Ik vind geld vragen over het algemeen al best wel ingewikkeld als je dat aan andere mensen vraagt maar aan je schoonfamilie dan al helemaal Ja mooi om te zien welke sociale dilemma's dit ook meteen eh met zich meebrengt zeker eh dit jaar is de zogehete jubelton natuurlijk afgeschaft eh en kun je je kinderen of kleinkinderen een stuk minder schenken dan voorheen voor het kopen van een huis hoeveel mogen familieleden nog schenken Het is nu volgens mij teruggebracht naar 26.000 zo 31 volgens mij zelfs nog maar dan moet je wel tussen de 18 en de 40 jaar zijn hm hm dan heb je die eenmalige verruimde eh vrijstelling ja ehm maar dat is natuurlijk een stuk minder dan dat het voorheen was en welke andere mogelijkheden zijn er dan nog voor starters om een steuntje in de rug te krijgen nou in ieder geval de starterslening eh dat is een mooi initiatief vanuit gemeente hets scheelt wel per gemeente wat de som is die je dus eh kan verkrijgen maar dat kan net dat zje in de rug zijn om die woning binnen bereik te krijgen varieert ergens tussen de 20€ en de €0.00 dus dat is best wel een aanmerkelijk bedrag Er werd net al over gesproken lenen van je familie famili hypotheken mogelijkheden daar onderhandse lening onderhandse lening invet wel je maximale leencapaciteit overigens hè want we nemen wel je maandlast mee voor zo'n eh onderhandels lening Ja dus je moet hem wel benoemen je moet hem wel benoemen zeker correct Ja ja maar het gebeurt wel veel in de praktijk hè dat mensen al wel bij hun ouders al een lening hebben om die woning te kunnen kopen en dat ze het gewoon per maand netjes terugbetalen Dat gebeurt wel eh paar recente voorbeelden van mijn kant eh dat mensen dus zeg maar ouders en kinderen kinderen krijgen een financiering van hun ouders eh hebben bijvoorbeeld een forse overwaarde of ook wel ehm eh bijvoorbeeld die ze willen aanwenden en dat ze bijvoorbeeld een stukje erfenis of schenking naar voren halen Eh en dat er ook eh dan adviseer ik zo vaak echt naar notaris te gaan want dan heb je ook mogelijkheden om eh betaalde rente terug te schenken Zodat de kinderen ook echt een opstart krijgen op een woningmarkt dus je merkt dat mensen ook steeds beter geïnformeerd raken eh om hun kinderen op die woningmarkt te krijgen ja het gebeurt ook inderdaad op grote schaal want uit onderzoek van dnb blijkt dat eh in 2020 bijvoorbeeld 70 miljard aan eh hypotheken uitstond via deze op deze manier en dat er volg je hard dat is een hele mooie Kim ehm ja mijn tip zou zijn verbreed je Horizon dus ehm ga niet alleen kijken naar label a of B maar hou ook rekening ermee dat er meer dan voldoende mogelijkheden zijn om je woning te verduurzamen eh en een woning eh die misschien net wel binnen bereik ligt dat je dat helemaal eigen kan maken door een aantal extra stappen te nemen Debora afsluitend spaar goed door verruim je zoek toch op punda kijk goed eh in je eigen regel wat er te koop staat bezoek een makelaar eh en eh en als je droom eh huis vonden bij ons het valt en staap met het hebben van eigen geld Ja dus voor iedereen die zich op de woningmarkt gaat bevinden eh of wil gaan starten ga sparen Yes er komt best wel wat bij eh bij kijken duidelijk Bo Ik heb tegenwoordig best wel veel eh rente op je spaarrekening Ja gelukkig wel een woning kopen behoort nog steeds tot één van de belangrijkste beslissingen wat Filip net al zei eh die iemand in zijn leven maakt en of je nu starter of doorstromer bent Het voelt toch voor iedereen als een nieuw begin hè blijf op de hoogte van de marktontwikkelingen door je te abonneren of naar de website van abnamro te gaan en dat is www.abnamro.nl woningmarkt en luister dan natuurlijk ook even naar onze andere podcasts over nieuwbouw en woninghuur tot snel voor ieder begin abro